Lepistes

Bu yazımızda lepistes özellikleri nelerdir, bakımı nasıl olur, akvaryum kurulumu nasıl olmalıdır, cinsiyet ayrımı nasıl yapılır, uyumlu olduğu balıklar nelerdir, kaç günde doğurur, yavruları kaç günde büyür gibi sorularınıza cevap bulacaksınız. Kendi tecrübelerinizi paylaşmak isterseniz yazımıza yorum yapabilirsiniz. Hazırsanız lepistes balığı hakkında bildiklerimizi anlatmaya başlayalım.

Lepistes, en yaygın akvaryum balıklarından biridir. Hem yeni başlayan hem de tecrübeli akvaryum severler tarafından çokça tercih edilmektedir. Her bir lepistesin rengi, parmak izi gibi bir diğerinden farklıdır ve hiçbir balık bir diğerinin tıpatıp aynısı değildir. Lepistesler gökkuşağının tüm renklerinde olabilir. Doğada ağırlıklı olarak gri tonlarına sahip olan bu balığın canlı renklere sahip olması, kontrollü çiftleştirmeler sonucu elde edilmiştir.

Lepisteslerin cazibesi sadece göze hoş görüntüleri ile sınırlı değildir. Çekingen ya da saldırgan olmayışları da onları cazip kılmaktadır. Hem hareketli hem de üretken balıklardır. Sık sık ve kendi kendine yavrularlar. Bir çift lepistes ile kısa zamanda çok sayıda jenerasyon elde edilebilir.

Akvaryumun aşırı kalabalık olmadığına dikkat edilmelidir. Aksi halde, su kalitesinin de düşmesiyle hastalıklar baş gösterir. Lepistesler mantar enfeksiyonuna çok yatkındır. Mantar özellikle balığın büyük alımlı kuyruğuna hasar verir. Sürekli akraba balıkların çiftleşmesi sonucunda yeni jenerasyonlarda genetik zayıflık baş gösterir. Bu balıklar daha dayanıksız olacaktır.

Özel bazı türleri daha hassas olsa da, farklı şartlara adapte olabilen balıklardır. Akvaryum bitkileri balıklarınızın daha huzurlu, akvaryum tuzu daha sağlıklı olmalarını sağlar. Her 5 litre su için 1 çay kaşığı akvaryum tuzu kullanmak yeterlidir. Buharlaşan su tamamlandığında tekrar tuz atılmamalıdır.

Lepistes Balığı Kısa Bilgi

Bilimsel ismi: Poecilia reticulata

Doğal yaşam alanı: Orta ve Güney Amerika, Venezuela, Barbados, Trinidad, Brezilya ve Guyana

Bakım zorluğu: Kolay

Boyu: Dişi lepistesler 3-6 santimetre, erkek lepistesler 1.5 – 3.5 santimetre

Lepistes karakteri: Barışçıl

pH: 6.8 – 8.5

Sıcaklık: 20-28 santigrat derece

Su sertliği: 10 – 28 dGH

Akvaryum hacmi: En az 20 litre

Ortalama ömrü: Doğal yaşam alanında ömrü ortalama 2 senedir. Bakımına dikkat edilirse akvaryumda 3 sene hayatta kalabilir. Suyun sıcak olması metabolizmasını hızlandırdığı için ömrünü kısaltır.

Yüzdüğü seviye: Genellikle akvaryumun orta ve üst kısmı.

Lepistes ile Uyumlu Balıklar

Lepistes çok aktif ve barışçıl bir balıktır. Diğer küçük ve barışçıl balıklarla karma akvaryumda beslenebilir. Çöpçü balıkları, plati, moli, cam balığı, cüce loachlar, rasboralar, tetralar ve diğer characinler ile sorun yaşamaz. Yavru balıkları kovalar ve yemeye çalışır. Beta balıkları ile uyumlu değildir, çünkü onun kuyruğunu ısırır.

• Çöpçü balıkları oldukça barışçıl canlılardır. Günün çoğunu akvaryumun tabanında geçirirler. Orta ve üst kısımda yüzmeyi seven lepisteslerle sorun yaşamazlar. Artık yemleri yedikleri için akvaryumun temiz kalmasına büyük katkı sağlarlar.
• Endler canlı doğuranları lepisteslere çok benzer. Onları endler lepistes olarak isimlendirenler de vardır. Lepistesler ile çiftleşebilirler.
• Loachlar oldukça barışçıl ve uyumludur. Yalnız bazı loach türleri lepisteslere kıyasla çok büyüktür. En fazla 5 santimetre boya ulaşan cüce türleri tercih edebilirsiniz. Tabii sürü oluşturmayı sevdikleri için en az 3 adet cüce loach bulundurun. Saklanıp dinlenmekten keyif aldıklarını dikkate alarak akvaryumu dizayn edin.
• Rasboralar küçük, renkli, barışçıl ve dayanıklı canlılardır. En az 6 tane bulundurun, çünkü sürü oluşturmayı severler.
• Cam balıkları hem dayanıklı hem barışçıldır. Lepisteslerle ve diğer tropik balıklarla birlikte yaşayabilirler. Akvaryumda en az 5 tane cam balığı bulundurulmalıdır.
• Moli balığı lepistes gibi canlı doğurandır. En az iki tane moli balığı bulundurmak gerekir.
• Plati balığı dayanıklıdır, bakımı kolaydır ve renklidir. Yeni başlayanlar için uygun bir tercihtir.

Lepistes Balığı Cinsiyeti

Lepisteslerin cinsiyet ayrımını yapmak kolaydır. Bir haftalık olduklarında cinsiyetleri belirginleşmeye başlar. Erkek dişi ayrımını yapabilmek için balığın vücut şekli, yüzgeçleri ve rengi incelenmelidir.

• Yetişkin dişiler erkeklerin neredeyse iki katıdır ve vücutlarının çoğu kurşun grisidir. Erkek lepistesler daha renklidir. (Bazı türlerde dişiler de erkekler gibi renkli olur.)
• Erkek lepisteslerin kuyruğu dişilere göre büyük, renkli ve desenlidir.
• Erkekler daha ince ve narin vücutludur. Dişilerin göğüs kısmı şişmandır.
• Erkek balıklar yetişkinliğe ulaştığında anal yüzgeçleri değişime uğrar ve gonopodyum ismindeki sivri bir üreme organına dönüşür.
• Dişilerin anal yüzgeci üçgen şeklindedir ve erkeklerinkine göre küçüktür. Yakınında siyah bir nokta bulunur. Dişi yavrulamaya yaklaştıkça bu siyah nokta büyür ve koyulaşır. Yakından bakılırsa siyah noktanın içindeki yavruları görmek mümkündür.
• Erkeklerin sırt yüzgeci daha uzundur ve suda eğrilebilir. Dişilerin sırt yüzgeci kısadır.

Lepistes Yetiştiriciliği

Lepistes balığı dayanıklı bir türdür ve bakıma fazla ihtiyaç duymaz. Yeni başlayanlar için oldukça iyi bir tercihtir. Su kalitesindeki noksanlığa olan tahammülü diğer birçok akvaryum balığına göre daha fazladır. Nadiren hasta olur. Bakımında dikkat edilmesi gerekenler; akvaryumunu doğal ortamını taklit ederek kurmak , akvaryumun düzenli bakımını yapmak ve besinlerinde çeşitlilik sağlamaktır.

Hastalıkları

Özel bir hastalığa zayıflığı olmasa da uzun kuyruğu yaralanmaya çok müsaittir. Yaralanan kuyruk enfeksiyonlara davetiye çıkartır. En çok maruz kaldığı hastalık beyaz benektir. Beyaz benek ile mücadele etmenin en etkili yöntemi önceden gerekli tedbirlerin alınmasıdır. Besin çeşitliliği sağlanmalı ve akvaryum bakımı düzenli olarak yapılmalıdır. Akvaryum kurulumunda da balığın doğal yaşam alanını taklit etmek gerekir. Bu sayede balıklarınız daha huzurlu olur. Balıkların mutlu olması önemlidir, çünkü stresli balıkların bağışıklık sistemi zayıflar ve hastalığa yakalanma ihtimalleri artar.

• Su sıcaklığının gerekenden soğuk ya da sıcak olması strese neden olur.
• Bitkili akvaryum kurmak lepisteslerin daha huzurlu olmasını sağlar.
• Gürültülü ve kalabalık bir ortam balıklarınız için stres kaynağıdır.

Lepistes balığınız dekorlara sürünüyor ve nefes almakta güçlük çekiyorsa solungaç parazitine maruz kalmış olabilir. Hastalık daha da ilerlediğinde akvaryumun dip kısmında yüzmeye başlayacak ve solungaç kapaklarını açıkta tutacaktır. Solungaçlarında kanama varmış gibi görünür. Nedeni su kalitesindeki noksanlıklardır. Bu hastalık oldukça bulaşıcıdır. Aynı akvaryumdaki tüm balıkların tedavi edilmesi gerekir. Kullanılan ilaçların parazit yumurtalarına etkisi olmaz. Bu nedenle uzun ve bilinçli bir tedavinin uygulanması gerekir.

Lepistes balığınızın vücudunda şişkinlik mevcutsa dropsy olmuş olabilir. Bakterilerin sebep olduğu bu enfeksiyon; su kalitesine, pH seviyesine ve strese dikkat edilmemesi halinde ortaya çıkar. Hasta balığınızı başka bir akvaryuma alın. Tedavide başarılı olanların sayısı fazla değildir. Çünkü şişkinlik oluştuğunda balığın iç organları zaten zarar görmüştür.

İlaç tedavisi uygulayacaksanız karbon filtre bulundurmayın. Çünkü kullandığınız ilaç etkisiz kalır. Tedavi sonlandığında sudaki ilacın temizliği için tekrar kullanabilirsiniz.

Akvaryuma sonradan koyulacak her şey hastalığa sebep olabilir. Bu yeni bir balık olabileceği gibi, başka bir akvaryumdan alınan dekor, bitki hatta taban malzemesi de olabilir. Yeni edinilen her şeyin, akvaryuma koyulmadan önce bir süre karantina akvaryumu içinde tutulmasında fayda vardır.

Beslenme

Hepçil olması sebebiyle lepistes balığı her tür taze, donmuş ve pul yemle beslenebilir. Doğada algleri, bitkileri, zooplanktonları, küçük böcekleri, omurgasızları ve böcek larvalarını yer. Günde iki defa çok küçük miktarlarda (2 dakikada yiyebildiği kadar) yem verilmelidir. Hazır yemlerle beraber canlı ya da bitkisel esaslı ek besinler de kullanılabilir. Canlı ya da donmuş artemia, su piresi ve kan kurdunu reddetmeyecektir. Bitkisel besinlerden de marul, bezelye ve salatalıktan hoşlanır. Aşırı yağlı besin tüketiyorsa karnı ve göğsü şişkinleşir.

Lepisteslerinizi pul yem ile besleyin. Tropik balık yemi ya da daha iyisi özel lepistes yemi kullanın. Yemin hem bitkisel besinleri hem de hayvansal proteinleri içerdiğine emin olun. Özel lepistes yemleri renk gelişimini destekler. Böylece balıklarınız daha canlı renklere sahip olur. Birkaç ayda tüketebileceğinizden fazla yem almayın. Çünkü açılan yemin içindeki vitaminler zamanla kaybolur. Vitaminleri mümkün olduğunca koruyabilmek için ihtiyaç fazlası yemin ağzını kapatın. Büyük taneli oldukları için pelet yemleri kullanmayın.

Balıklarınızın devamlı yem araması sizi aldatmasın. Ne kadar yem verirseniz verin yine de aç gözükeceklerdir. Diğer bir deyişle aşırı beslenmeye müsait canlılardır. Onları aşırı besleyip beslemediğinizi bazı belirtilerden anlayabilirsiniz. Balığın arkasından uzayıp giden dışkısı ve çok çabuk bulanıklaşan akvaryum suyu fazla yem verildiğinin belirtileridir.

Birkaç gün yem verilmemesi lepistes balıkları için sorun teşkil etmez. Daha uzun süreyle yem veremeyecekseniz, otomatik yemlik makinesi kullanmanız gerekir. Başka bir seçenek bir komşudan yardım almaktır. Bu durumda balıkların aşırı beslenmesi muhtemeldir. Porsiyonları önceden belirler ve bir kenara koyarsanız böyle bir sıkıntı yaşamamış olursunuz.

Tank Kurulumu

Özel bir akvaryum kurmanız gerekmez. Yine de ayda 2-3 defa %25 oranında su değişimi yapmanız gerekir. Akvaryum tuzunun kullanılması hastalık ihtimalini azaltacaktır. Her 5 litre su için 1 çay kaşığı akvaryum tuzu eklemek yeterli olur. Buharlaşan su tamamlandığında tekrar tuz eklenmemelidir. Tuz suda iyice eritildikten sonra akvaryuma koyulmalıdır, aksi halde yakıcı etkisi olur.

Üç tane lepistes balığı için başlangıçta 20 litrelik akvaryum yeterli olacaktır. Ancak lepistesler çok çabuk yavrular. Kısa zamanda daha büyük bir akvaryuma ihtiyacınız olacağı için daha hacimli (40-80 litre) bir akvaryum tercih etmenizde fayda vardır. Erkek lepistesler arasında çatışmaların olmaması ve dişilerin çok fazla tacize maruz kalmaması için dişi lepistes sayısının biraz daha fazla olması gerekir.

İnce akvaryum kumu ile bitkili akvaryum kurulması lepistesleri daha mutlu edecektir. Bitkilerden eğrelti otları tercih edilebilir. Akvaryum bitkileri hem atıştırmalıktır hem de saklanma noktaları oluşturur. Aydınlatma loş ya da yoğun olabilir. Ancak ışığın fazla olması lepisteslerde renk kaybına neden olur. Döküntüleri, dışkıyı ve yem artıklarını toplayan iyi bir akvaryum filtresi bulundurulmalıdır. Bu sayede su kalitesinde ani değişimler yaşanmamış ve balıkların sağlığı korunmuş olur.

Lepistes Balıklarında Üreme

İyi beslenir ve bakımına dikkat edilirse lepistesin üremesi için özel bir çaba sarf etmeye gerek yoktur. Ergenliğe çok çabuk ulaşır. Erkekler yaklaşık 7 haftada, dişiler 3 ayda üremeye hazır hale gelir. Üreme akvaryumunda düşük güçlü bir filtre kullanılmalı, su sıcaklığı 23 ile 28 santigrat derece arasında tutulmalıdır.

Çiftleşme esnasında erkek lepistes zamanla uzayan ve gonopodyum ismini alan anal yüzgecini kullanır. Dişiye alttan yaklaşır ve buradan spermlerini boşaltır. Dişi balık aldığı spermleri vücudunda üç ay saklayabilir. Yani tekrar çiftleşmesine gerek kalmadan iki kere daha hamile kalabilir. Dişinin hamile olduğu karnındaki siyah noktanın koyulaşmasından belli olur. Hamileliği 26 ile 31 gün arasında değişir.

Dişi balığın stresten uzak tutulması gerekir. Aksi halde erken doğum yapabilir ya da doğumdan vazgeçebilir. Doğuma yakın balıkların dikkatle gözlemlenmesi gerekir. Çünkü akvaryumda yavrularıyla baş başa kalan yetişkinler onları yemeye başlar. Yavruluk kullanılmasında fayda vardır. Bir defada 100 yavru alınabilir. 4 ile 8 hafta içinde dişi tekrar yavrulayabilir.

Karma akvaryumda ya da ayrı bir üreme akvaryumunda üremenin avantaj ve dezavantajları vardır. Karma akvaryumda yavruların nasıl olacağı sürprizdir. Farklı renk ve kuyruk kombinasyonlarında yavrular doğar. Ancak yavruların yem olma ihtimali yüksektir. Hayatta kalan yavru sayısını arttırmak için akvaryum bitkileriyle saklanma alanları oluşturulmalıdır. Üreme akvaryumundaysa istediğiniz özellikteki lepistesleri çiftleştirebilirsiniz.

İlk 4 hafta yavruların bağışıklığı çok zayıftır. Yani hastalanmaya çok müsaittirler. İlk besinleri yavru balık yemi olmalıdır. Ufalanmış yetişkin yemi de kullanılabilir. Sağlıklı ve hızlı gelişmeleri için günde 4-5 defa azar azar beslenmeleri gerekir. Aşırı yem vermemeye dikkat edin. Artık yemlerle suyun kirlenmesi yavru ölümlerine neden olur. Akvaryum suyunun temiz kalması için düzenli su değişimleri yapın. Yavruların dinlenmeye vakit bulabilmesi için aydınlatmayı 14 saatten fazla açık bırakmayın ve geceleri kapalı tutun.

Yavrular 8 haftalık olduğunda yetişkin balıklarla aynı akvaryuma koyulabilir. Önemli olan yetişkinlerin ağzına sığmayacak kadar büyük olmalarıdır. Beslenmelerine ve aydınlatmaya dikkat edilmelidir. Aksi halde vücutlarında çarpıklık oluşabilir.

Doğal Yaşam Alanı

Lepistes, bilimsel ismiyle Poecilia reticulata, Güney ve Orta Amerika’da özellikle Venezuella, Barbados, Trinidad, Brezilya ve Guyana’da oldukça yaygındır. Sivrisineklerle mücadele amacıyla Amerika’nın diğer kısımlarına ve Avustralya’ya da taşınmıştır. Günümüzde en çok tercih edilen akvaryum balıklarından biridir.

Doğada su kanallarında, kaynak sularında, çamurlu su birikintilerinde ve derelerde görülür. Çok farklı ortamlarda bulunabilir, ancak genellikle sakin ve bol bitkili sularda yaşar. Sudaki tuzluluğa adapte olabilir. Yaşayabileceği sıcaklık aralığı da oldukça geniştir. 18 ile 28 santigrat derece arasında yaşayabilir.

Lepistes Türleri

Lepisteslerin çok farklı rengi mevcuttur ve kolay üreyen balıklardır. Akvaryum severlerin de katkısıyla farklı renk ve desenlerde yeni lepistes türleri yetiştirilmektedir. Kuyruk yapıları da farklılık gösterir. Swordtail (kılıç kuyruk), double sword (çift kılıç), roundtail (yuvarlak kuyruk), pintail (iğne kuyruk), flagtail (bayrak kuyruk), spear-tail (mızrak kuyruklu), triangle tail (üçgen kuyruk), lyretail (lir kuyruk), spadetail (maça kuyruk), veiltail (tül kuyruk) ve en popüler olanı fantail (yelpaze kuyruk) olmak üzere ilginç kuyruk yapıları vardır. Desenlere snakeskin (yılan derisi), carpet (halı) ve kobra gibi farklı isimler verilmiştir. Çarpıcı rengi ile ön plana çıkan türlerde ise lepistesler full black (simsiyah), full red (kırmızı) ve moscow (mavi) gibi isimlerle adlandırılmıştır. Kafa yüzgeçleri iri olan tür varyetesi de fil kulak lepistes olarak adlandırılmıştır.

Lepistes yazısının sonuna gelmiş bulunuyoruz. Kendi tecrübelerinizi aktarmak ya da eksik gördüklerinizi tamamlamak isterseniz yazımıza yorum yapabilirsiniz. Forumlarımızda merak ettiklerinizi sorabilir, Tropik Akvaryum grubunda paylaşımda bulunabilirsiniz. Akvaryum malzemeleri arıyorsanız sizi internet mağazamıza bekliyoruz. Yazımızı sosyal medyada paylaşan tüm okurlarımıza buradan teşekkürlerimizi iletiyoruz.