İçeriğe geç

Amonyak Zehirlenmesi

Amonyak zehirlenmesi özellikle yeni akvaryumlar için önemli bir tehlikedir. Akvaryumdaki biyolojik filtrenin çıkarılması ya da filtre süngerlerinin hepsinin birden temizlenmesi halinde de bu tehlike baş gösterebilir. Amonyak zehirlenmesinin ilk belirtileri balıklarda görülen strestir.

Amonyak stresi akvaryum kimyasındaki iki farklı değişiklik neticesinde gerçekleşir. Bunlardan birincisi toksik olan amonyak ve ve nitritin suda artışıdır. Bu durumda balıklarda değişik yan etkiler görülür. Bu yan etkiler hastalığa duyarlılığın artışı olabileceği gibi, organ yetmezliği şeklinde de kendini gösterebilir.

İkinci değişiklik ise sudaki oksijenin yerini amonyağa bırakmasıdır. Sudaki amonyak artışı, balıklarınızın ve biyolojik filtrenizin daha az oksijen almasına neden olur. Bu durum balığınızın nefessiz kalarak daha fazla stres olmasına sebep olacağı gibi, biyolojik filtrenizin de verimliliğini azaltır. Bu sebeplerden dolayı akvaryumda kısmi su değişimleri büyük önem arz eder.

Amonayak stresi ve amonyak zehirlenmesi nedir? Aslında bu iki ifade aynı şeydir. Nitrojen zehirlenmesi ya da nitrojen stresi olarak da ifade edilir. Balık ölümleri gerçekleşene kadar amonyak zehirlenmesinden ziyade amonyak stresinden bahsedilebilir.

Amonyak Stresinin Belirtileri ve Önlenmesi

Amonyak stresi belirtileri nelerdir? Balıklarınızı sık sık gözlemliyorsanız amonyak stresinin belirtilerini fark etmeniz zor olmayacaktır. Bu belirtiler sırasıyla şu şekilde görülür:

  • Uyuşukluk
  • İştah eksikliği
  • Akvaryumun alt kısmında kalma (özellikle yüzeyde gezinen balıklar için)
  • Su yüzeyinden nefes alma
  • Kızarmış solungaçlar
  • Yüzgeçlerde kızarma
  • Gözler ve anüste kızarma

Saydığımız belirtiler amonyak stresi ya da amonyak zehirlenmesinin genel belirtileridir. Özellikle yeni kurulan akvaryumlarda ya da küçük akvaryumlarda amonyak seviyesi ani artışlar gösterebilir. Akvaryumun aşırı dolu olması da buna sebep olabilir. Belirtilerin birinden diğerine geçiş çok hızlı gerçekleşebilir.

Amonyak Zehirlenmesi Nasıl Önlenir

Çözüm aslında basittir. Düzenli olarak kısmi su değişimleri yapılırsa sudaki amonyak ve nitritin aşırı çoğalması engellenmiş olur. Amonyak temizleyici ürünler kullanılması da mümkündür, ancak uzun vadede yan etkileri görülür. Sadece kısa süreli ve acil durumlarda kullanılmalarını öneririz.

Eklediğiniz temiz suda amonyak bulunmadığı sürece sudaki aşırı amonyak azaltılabilir. Temiz su değişimiyle biyolojik filtrenin etkinliği artar ve balıklarınızın yaşadığı stres azalır.

Amonyak Zehirlenmesi Tedbirleri

Azot döngüsü, başka bir ifadeyle akvaryum nitrojen çevrimi sağlanabilirse amonyak stresinin belirtileri ortadan kalkacaktır. Eğer benzer belirtileri görmeye devam ediyorsanız balıklarınızı hasta edecek başka bir kimyasal problem yaşıyor olabilirsiniz.

Akvaryumda kapasitesinden fazla balık bulundurduğunuz ya da balıklarınıza aşırı yem verdiğiniz sürece amonyak stresinden ve zehirlenme ihtimalinden kurtulmanız mümkün değildir. Yetersiz filtreleme amonyak seviyesinin artışına katkıda bulunur.

Özetlemek gerekirse, amonyak zehirlenmesi belirtilerini yaşıyorsanız bunun sebepleri;

  • Akvaryum azot döngüsünün henüz sağlanamamış olması
  • Balıklara aşırı yem verilmesi
  • Filtrenin yetersiz kalması ya da bakımının yetersiz olması
  • Akvaryum temizliğinin ve su değişiminin yeterince yapılmaması ya da
  • Kullanılan kimyasallardır.

Amonyak Zehirlenmesi yazısının sonuna gelmiş bulunuyoruz. Facebook hesabınızı kullanarak ya da sitemize üye olarak yazılarımıza yorum yapabilir, kendi tecrübelerinizi paylaşabilirsiniz. Sizi aramızda görmekten mutluluk duyarız.

Sık Sorulan Sorular

Balıklarda nitrat zehirlenmesi neden olur ?

Nitrat balık idrarının son ürünüdür. İdrardaki amonyak, akvaryumdaki yararlı bakteriler tarafından önce nitrite daha sonra da nitrata çevrilir. Nitrat, amonyak ve nitrit kadar tehlikeli değildir. Yine de sudaki konsantrasyonu 20 ppm’den fazla olmamalıdır. Akvaryum suyu düzenli olarak kısmen değiştirilmezse, nitrat konsantrasyonu aşırı artar ve balıkların zehirlenmesine neden olur.

Akvaryumda amonyak nasıl anlaşılır ?

Bunun en etkili yöntemi su test kiti kullanmaktır. Amonyak (NH3) ve amonyum (NH4) test kitleri sayesinde sudaki amonyak miktarı kolayca tespit edilebilir. Benzer şekilde sudaki nitrat (NO2) miktarının tespitini yapabilmek için de test kiti bulunmaktadır.

Amonyak patlaması çözüm mümkün mü ?

Akvaryumda amonyak patlaması yaşanmaması için azot döngüsü tam olarak tesis edilmelidir. Bunun için farklı yöntemler uygulanabilir. Önceleri birkaç balıkla başlayıp, balık sayısını yavaş yavaş arttırmak bir çözüm yoludur. Bir diğer seçenek hazır bakteri kültürü kullanmaktır. Kurulu bir akvaryumun biyolojik filtresindeki yararlı bakterilerden de yararlanılabilir. Amonyak patlaması yaşanırsa, yapılması gereken ilk iş su değişimi yapmaktır.

Etiketler:

Bir cevap yazın