Harlequin rasbora Güneydoğu Asya’ya özgü küçük bir balıktır. Bu balıklar doğal ortamında genellikle küçük derelerde ve tropik ormanlardaki bataklık sularında yaşarlar. Buradaki su fazla mineral içermediğinden çok yumuşaktır. Yine de akvaryumlarda satılmak üzere üretilen rasboraların adaptasyonu yüksektir. Alışmaları için zaman tanınırsa daha sert suda yaşayabilirler ancak üremelerinde sıkıntılar yaşanır.
Harlequin rasboralar en fazla 5 santimetre boya ulaşabilir. Yetişkinliğe eriştiklerinde göz alıcı altın rengine bürünür ve sürü oluştururlar. Birbirleriyle iyi iletişim kuran ve oyun oynayan sosyal canlılardır. Solgun pembe, parlak kırmızı ya da bakır renginde de olabilirler. Vücutlarının arka kısmı siyahtır. Morluklara da sahip olabilirler. Bu kadar renkli olmaları sebebiyle onlara harlequin ismi verilmiştir.
Red rasboara, harlequin fish ya da sadece harlequin olarak da bilinirler. Doğal yaşam alanları Malezya’nın batısı, Tayland’ın güneyi ve Singapurdur. Bazen benzerlikleri sebebiyle yakın akrabaları olan Glowlight Rasbora ve Lambchop Rasbora ile karıştırılırlar.
Özellikle sazangillere mensup diğer balıklarla karma akvaryumda yaşamaya müsaittirler. Agresif değillerdir ancak bazen taşkınlık yaptıkları görülür. Onlar için sürü oluşturmak bir zorunluluktur. Akvaryumda en az 10 tanesi bulundurulmalıdır. Bu nedenle büyük bir akvaryuma ihtiyaç vardır. Akvaryum hacmi en az 80 litre (ideal 120 litre) olmalıdır. Rahatça yüzebilmeleri için de akvaryum genişliğinin en az 1 metre olması gerekir.
Ortama uyum sağlayabilen balıklardır ancak biraz tecrübe edinmiş akvaryum severler için daha uygundurlar. Yumuşak ve biraz asidik suda yaşayabilirler. Sert suda bulundurulmamalarında fayda vardır. Güzel renkler alabilmeleri için koyu renkli taban malzemesi tercih edilmeli ve bitkiler bulundurulmalıdır. Korktuklarında ya da heyecanlandıklarında suda sıçrayabilirler. Bu nedenle akvaryumun üstü kapatılmalıdır.
Harlequin Rasbora
Harlequin rasbora özellikleri
Bilimsel ismi: Trigonostigma heteromorpha
Doğal yaşam alanı: Malezya, Tayland ve Singapur. Bitki örtüsünün yoğun olduğu, durgun ve yavaş akan sularda yaşarlar. Su yumuşaktır ve nötre yakındır.
Bakım zorluğu: Orta zorlukta
Boyu: 5 santimetre
Harlequin rasbora karakteri: Barışçıl. Ancak akvaryumda büyük balıkların olması onları sinirlendirecektir.
pH: 5.5 – 8.0
Sıcaklık: 23 – 27.5 santigrat derece. (Üreme dönemindeki sıcaklık 25-28 santigrat derece)
Su sertliği: 1-15 dGH
Akvaryum hacmi: En az 80 litre
Ortalama ömrü: İyi bir bakımla 5-6 sene yaşayabilirler.
Uyumlu balıklar: Karakter olarak çoğu tropik akvaryum balığı ile uyumludurlar. Ancak rasboralar hızlı yüzen balıklardır ve her balık bu hızlı ortama tahammül edemez. Sazangiller özellikle tetralar, canlı doğuranlar, moliler, lepistesler, platiler ve kılıçkuyruk balığı ile birlikte yaşayabilirler. Kedi balıkları, loachlar ve hatta bazı cüce cikletler ile de uyumludurlar. Büyük ve agresif balıklarla aynı akvaryuma koyulmamaları gerekir.
Yüzdüğü seviye: Akvaryumun genellikle orta ve üst kısmında yüzerler.
Harlequin rasbora bakımı: Oldukça dayanıklı balıklardır. Akvaryum suyunun sert olmaması gerekir. Suyun sert olması özellikle üremelerini olumsuz etkileyecektir. Yemeklerde de seçici değillerdir. Pul yemlerle beslenebilirler. Akvaryumda en az 10 tanesinin bulundurulması gerekir çünkü sürü oluşturmak isterler.
Aslında suyu temiz tutulduğu sürece bakımları çok da zor değildir. Kalabalık bir akvaryumunuz varsa her hafta %25 oranında su değiştirmeniz gerekir. Su değişiminde dip çekimi de yapılmalıdır.
Harlequin rasbora cinsiyeti: Dişiler erkeklere göre biraz daha iri ve topludur. Erkeklerdeki siyah üçgen daha uzun ve daha ovaldir. Erkekler dişiler işin yarışa giriştiğinde daha canlı renklere sahip olur.
Harlequin rasbora beslenmesi: Hepçil canlılardır ve doğal yaşam alanında böcekler, kurtçuklar, kabuklular ve zooplanktonlar ile beslenirler. Akvaryumda pul ya da pelet yemlerle beslenebilirler. Besin çeşitliliği sağlamak için tuzlu su karidesi ve kan kurdundan yardım alınabilir. Yine de canlı yemler aşırı verilmemelidir. Aksi halde hazır yemleri reddederler. Günde birkaç defa, 3 dakika süreyle ve yiyebildikleri kadar yem verilmelidir.
Harlequin rasbora akvaryumu
Büyükçe bir akvaryuma ihtiyaç vardır çünkü sürü halinde yaşamaları gerekir. İdeal akvaryum büyüklüğü 120 litredir. Yüzmeleri için yeterli alanın sağlanabilmesi için akvaryum aynı zamanda geniş olmalıdır. 1 metre büyüklüğündeki bir akvaryum işinizi görecektir. Yumuşak ve nötre yakın asidik suya ihtiyaç vardır. Durgun sulardan geldikleri için çok da güçlü bir filtreye ihtiyaç duymazlar.
Yoğun bitki örtüsü bulundurulursa doğal yaşam alanları daha iyi taklit edilmiş olur. Geniş yapraklı ve suda yüzen bitkilerle gölgelik ortam oluşturulursa kendilerini daha güvende hissederler. Taban malzemesi de koyu renkli olmalıdır. Kumun içine gömülen kurumuş yapraklar doğal ortamının taklit edilmesine yardımcı olur.
Harlequin rasbora üreme
Üremeleri çok kolay değildir. Yumurtlamaya teşvik edilebilmeleri için uygun su şartlarının sağlanması gerekir. Çiftleşmeden günler önce yumurtlayabilirler. Diğer tüm sazangiller gibi yavrulara ilgi göstermezler. Ancak yumurtlama şekilleri onlara göre farklılık gösterir. Yumurtalarını açık alana bırakmaktansa, geniş yaprakların ya da benzer objelerin altına yapıştırırlar. Yetişkinleri üremeye hazırlayabilmek için günde birkaç defa canlı yem verilmelidir. Buna yaklaşık 4 hafta devam edilmelidir. Canlı yemler erkeklerin rengini de geliştirecektir. Doğru beslenmeye devam edildikçe dişilerin karnı yumurtalarla dolmaya başlar.
Akvaryumda loş bir ortam sağlanmalı, su seviyesi 15-20 santimetre azaltılmalıdır. Su çok yumuşak (1.5-2.5 dGH), biraz asidik (5.3-6.0 pH) ve 25-28 santigrat derece olmalıdır. Filtre olmazsa olmaz değildir ancak sünger filtre bulundurulabilir. Microsorium ya da Cryptocoryne gibi geniş yapraklı canlı bitkiler veya yine geniş yapraklı yapay bitkiler bulundurulmalıdır. Bu yapraklara yumurtalarını yapıştıracaklardır. Yumurtlama paspası da bulundurulabilir. Bu sayede yapraktan düşen yumurtalar paspasta güven olacaktır.
Üremeye hazır olan çift ayrı bir akvaryuma alınır. Yumurtlama genellikle sabah saatlerinde gerçekleşir. Erkek balık dişiyi üreme için seçtiği noktaya yönlendirmeye çalışır. Bu nokta genellikle geniş yapraklı bitkinin altıdır. Erkek balık dişiye kur yapmaya başlar. Yumurtlama geniş yaprakların altında, balıklar ters yüzer vaziyetteyken olur. Dişi her seferinde 6 ile 12 arasında, toplamda 80-100 yumurtayı yaprakların altına yapıştırır. Bu sayı 300′ e kadar çıkabilir.
Yumurtlama sonrasında yetişkinleri başka bir akvaryuma alın. Su seviyesini azaltmış olduğunuz için yumurtaların su altında kaldığına emin olun.
Harlequin rasbora hastalıkları
Dayanıklı balıklardır. Bakımı iyi yapılan bir akvaryumda genellikle hastalık yaşanmaz. Rasboraların genellikle maruz kaldığı hastalıklar dropsy, yüzgeç erimesi ve beyaz benektir. Bunların sebepleri su kalitesinin düşük olması, beslenmedeki noksanlıklar ve bakım eksikliğidir. Tabi akvaryuma sonradan eklenen bir balık, bitki ya da dekorun beraberinde getirdiği parazitler de hastalığa sebep olabilir. Akvaryuma sonradan eklenen her şeyin birkaç hafta karantina akvaryumunda bekletilmesi büyük önem arz eder.
Yine de harlequin rasboralar kendini çabuk toparlayan canlılardır. Hastalığın erken aşamada fark edilmesi ve gereken müdahalenin yapılması iyileşme ihtimallerini arttırır. Bu sayede hastalık tüm balıklara yayılmadan önce engellenmiş olur. Hastalıklarla mücadelenin en etkili yöntemi önceden önlem almaktadır. Bu yöntemler aslında çok basittir. Balıklar için doğru ortamın sağlanması ve balıkların dengeli beslenmesi hastalıkları büyük oranda engeller. Akvaryumda doğal ortamın taklit edilmesi balıkların mutlu olmasını sağlar. Stresten uzak olan balıkların hastalıklara tahammülü daha fazla olur.